Waarom we klimaatactivisten steunen

Micha Nederland toonde op zaterdag 28 januari 2023 haar solidariteit met de klimaatactivisten van Extinction Rebellion en Christian Climate Action. Zij protesteerden die dag op de A12 tegen investeringen in fossiele brandstoffen. Samen met 45 andere maatschappelijke organisaties liep Micha Nederland over een legaal voetpad in de buurt van deze demonstratie. Naar aanleiding van de vele reacties vraagt de organisatie zich af: hoe kan het nou toch dat veel christenen dit al te spannend vinden?

Klimaatcrisis = onrecht

Harmen Niemeijer, directeur van Micha Nederland: ‘Als christenen zijn we geroepen om rechtvaardig te leven. Onder christenen in Nederland lijkt het weleens alsof deze opdracht los staat van de huidige ecologische crises. Helaas hebben deze crises juist onmetelijk veel onrecht tot gevolg in de wereld. Naast het feit dat we Gods wonderlijke schepping (planten, dieren, ecosystemen) beschadigen en uitbuiten en dit op zichzelf al onrecht is, heeft het afschuwelijke gevolgen voor mensen in andere landen, voor toekomstige generaties en ook voor onszelf. Klimaatactivisten spreken zich hierover uit, vanuit liefde.’

Klimaatactivisten zijn nodig

De boodschap van klimaatactivisten is relevant. Het gaat niet over later, maar het gaat over nu. Het is niet iets van ver weg, maar het is (en wordt) overal voelbaar. Het gaat niet over anderen, maar over iedereen en alles. We hebben het niet over zomaar een crisis, maar over iets veel groters: een leefbare aarde. En in de eerste plaats moet ons gesprek niet gaan over het middel (activisten die een weg blokkeren), maar over het doel: klimaatrechtvaardigheid. Het doel heiligt niet alle middelen, maar misschien hebben we wel soms moedige mensen nodig die de status quo doorbreken? 

De roeping van christenen

We moeten dus een antwoord vinden op de vraag wat gerechtigheid is in deze situatie en wat we als christenen kunnen doen om daarnaar te streven. Iedereen kan dat doen in zijn eigen context en met zijn eigen gaven en talenten. We willen graag benadrukken dat niet iedereen alles hoeft te doen (en dus ook: niet iedereen hoeft enthousiast te zijn over activisme), maar we willen wél graag bijdragen aan de groeiende beweging die zegt: iedereen kan/moet iets doen.

Wat kan/moet je dan doen? Dat hangt af van wie je bent en wat je doet:

– Politici, zet je in voor rechtvaardig klimaatbeleid: hoe kunnen we systemen veranderen?

– Journalisten, wakker het juiste gesprek aan, breng diepgang aan en doe recht aan alle betrokkenen.

– Bedrijfsleven, houd je bezig met duurzame innovaties. En ga de strijd aan met onrecht in de keten.

– Ouders, geef het goede voorbeeld aan de kinderen.

– Kerk, zoek naar Gods wijsheid, bid voor de wereld en wees relevant in de samenleving. Spreek je uit tegen onrecht!

En tegen klimaatactivisten mogen we zeggen: ‘Bedankt dat jullie de strijd tegen onrecht aanjagen en versnellen.’ Wat activisten doen past misschien niet bij iedereen (en dat hoeft ook niet), maar dat wil niet zeggen dat we hen niet nodig hebben.

De missie van Micha Nederland

Bij Micha Nederland hebben we ons afgevraagd wat onze rol is die wij kunnen/willen/moeten spelen. We hebben onszelf de vraag gesteld die iedereen zichzelf zou moeten stellen: hoe kunnen wij bijdragen op een manier die past bij onze visie en missie? Micha Nederland is opgericht om op te komen voor gerechtigheid. We wakkeren gesprek aan over wat wij als kerk en als christenen zelf zouden moeten doen om in de huidige samenleving een relevante bijdrage te leveren vanwege onze roeping om te streven naar gerechtigheid. We zijn erg dankbaar dat onze solidariteitsactie het klimaatgesprek inderdaad heeft aangewakkerd.

Bij Micha Nederland staan de woorden ‘inspireren’, ‘activeren’ en ‘verbinden’ centraal. We inspireren door verdiepend materiaal aan te bieden rondom de vraag: hoe kunnen we de oproep van de profeet Micha om recht te doen vertalen naar ons eigen leven? Via de Micha Cursus of de Micha Zondag denken we als christenen na over onze levensstijl. Dit gaat bijvoorbeeld over thema’s als consumentisme, omgaan met kwetsbare mensen, vluchtelingen, onszelf uitspreken tegen onrecht en over zorgen voor de natuur. Al deze thema’s staan niet los van de huidige ecologische crises, en dus is het belangrijk dat wij ons daartoe verhouden.

Zelf geen klimaatactivisten

Dus … Hoe verhouden wij ons hiertoe? Het antwoord is dat we zelf geen klimaatactivisten zijn. Wel zijn we van mening dat het recht op protest van klimaatactivisten van essentieel belang is. Zij moeten zich kunnen uitspreken tegen investeringen in fossiele brandstoffen. Wat zij doen is zinvol, betekenisvol en effectief. Zij zijn moedig genoeg om als eerste hun kop boven het maaiveld uit te steken. Om op te staan. Voor ons allemaal. Voor de toekomst. Voor mensen in andere landen die nu al lijden onder klimaatrampen. Voor een lijdende schepping. Voor de broodnodige veranderingen. Voor gerechtigheid. Kortom, we moeten klimaatactivisten niet criminaliseren. In plaats daarvan mogen we dankbaar voor hen zijn.

Het tweede Micha-werkwoord is activeren. Micha Nederland biedt kerken en christenen concrete mogelijkheden aan om aan de slag te gaan met thema’s die raken aan gerechtigheid. Zo vroegen we vorig jaar oktober aan christelijke leiders om onze brief aan politici voor rechtvaardig klimaatbeleid te ondertekenen. Bijna 300 predikanten, theologen en docenten hebben deze brief ondertekend. Dankzij hun stem zijn we vervolgens uitgenodigd bij de fracties van de ChristenUnie, het CDA, SGP en klimaatminister Rob Jetten. Hier hebben we zeer waardevolle gesprekken gevoerd die zij zeker zullen meenemen bij hun toekomstige overwegingen en wie weet zelfs beleid.

Ten slotte verbinden we christenen en kerken. We zetten ons in om communities van christenen te vormen die hun kop boven het maaiveld durven uit te steken als het gaat om gerechtigheidsthema’s. Micha Nederland heeft Christian Climate Action (CCA) niet zelf opgericht, maar de CCA-community is hier wel een mooi voorbeeld van. Natuurlijk past deze vorm niet bij iedereen (dat geldt voor alle communities), maar voor een groeiende groep christenen is CCA precies die community die zij nodig hebben om handen en voeten te geven aan hun opdracht om recht te doen. CCA-oprichter Jan Wolsheimer vertelt in een opinieartikel heel mooi over hoe opbouwend en liefdevol de klimaatactivisten met elkaar en met de wereld omgaan.

Prikkelt het? Mooi!

Ten slotte … De klimaatcrisis wordt steeds zichtbaarder en voelbaarder. Daarom willen we bij Micha Nederland graag een aandeel spelen in de groeiende beweging van christenen die zich (met huilende, liefdevolle en gemotiveerde harten) uitspreken voor de broodnodige veranderingen. En als dat soms ‘prikkelt’, dan is dat voor ons juist een goed teken. Voor ons als westerse christenen is de vermaning dat we onze ogen niet mogen sluiten voor onrecht af en toe best op z’n plek. Als we navolgers van Christus willen zijn, betekent dat ook dat onze weg niet altijd comfortabel hoeft te voelen.

klimaat demonstratie xr cca 2

Gerelateerd