Puur of eerlijk

Kent u dat dilemma: dat u in de supermarkt staat en niet goed weet of u nu fair trade chocoladepasta moet kopen of de biologische? U wilt graag bewust inkopen doen en rekening houden met het milieu en de medemens. Maar nu lijkt het alsof u moet kiezen tussen ‘fair’ en ‘bio’, tussen mens en natuur.

 

Of een ander voorbeeld: om het gebruik van olie terug te dringen, wordt steeds meer brandstof gewonnen uit koolzaad of mais. Maar waar komt die mais precies vandaan? En leidt dit gebruik van gewassen voor ‘fuel’ niet tot hogere prijzen voor mais als ‘food’? Gaat het dus uiteindelijk niet ten koste van de armen?

 

Botsen

Duurzaamheid en gerechtigheid kunnen botsen. Of op zijn minst staan ze soms op gespannen voet. Waar de inzet voor duurzaamheid zich vooral profileert op het verbeteren van milieukwaliteit, behoud van natuur en het terugdringen van schadelijke stoffen in de landbouw, heeft de ontwikkelingssamenwerking nog altijd de handen vol aan het behalen van de Millenniumdoelen: mensen toegang geven tot de basisvoorwaarden om te leven, zoals schoon water, onderdak, scholing. Ondanks alle inzet nemen zowel de wereldwijde milieudruk als de kloof tussen arm en rijk nog steeds toe. Een echte doorbraak naar een duurzame én rechtvaardige wereld is nog niet in zicht.

 

Massaal
Een belangrijke reden om niet echt te willen kijken naar de bron van onduurzaamheid en onrechtvaardigheid is de manier waarop onze welvaart vorm krijgt. Er worden wel steeds meer milieueisen gesteld aan de productie van goederen. Maar dit gaat nog niet zo ver dat het leidt tot grondige veranderingen in ons consumptiepatroon. Zolang we niet massaal overstappen van fossiele brandstoffen naar oneindige bronnen, zoals zon en wind, blijven de broeikasgasemissies toenemen. En zolang de economie van ontwikkelingslanden blijft steken op de export van grondstoffen en zij niet de mogelijkheid krijgen om grondstoffen te verwerken tot eindproduct (de plek in het proces waar de echte winst wordt gemaakt) blijven ze in een achterstandspositie.

 

Hoop
Eind augustus komen christenen uit meer dan twintig landen bij elkaar om hier over na te denken. Tijdens de conferentie ‘Eco-justice, Growth and Hope’ denken ze samen na hoe onze economie duurzamer en rechtvaardiger kan. Daarbij komen vragen langs als: Hoe kunnen economische besluitvormingsprocessen eerlijker worden? Wat is groei en wat willen we nu eigenlijk precies laten groeien? Wat zijn de kosten daarvan?
Een centraal begrip van de conferentie is: hoop. In Christus is er hoop voor deze wereld. Hoop voor de rijken, zodat ze zien dat hun geluk uiteindelijk niet in nog meer welvaart ligt. Hoop voor de armen, omdat God staat voor rechtvaardigheid. Hoop voor de schepping, omdat God deze vernieuwt. En hoop, omdat mensen in navolging van Christus nu al werken aan een duurzame en eerlijke wereld.
 

Martine Vonk, coördinator Noach Alliantie, dit artikel verscheen eerder op Het Goede Leven