Het vlees

Hoe lang is het geleden dat een stuk vlees bij het eten als iets bijzonders werd gezien? Voor veel mensen is het nu een niet weg te denken onderdeel van hun maaltijd. Van een luxe product is vlees een massaproduct geworden, verkocht als ‘kiloknaller’.

 

Tussen 1970 en 2000 is wereldwijd de vraag naar vlees per hoofd van de bevolking met 40% toegenomen. Vooral in voorheen arme landen met een sterk groeiende economie, zoals China en India, stijgt de vraag naar vlees spectaculair. Maar ook in rijke landen neemt de vraag nog altijd toe.

 

Kosten grond

Is dat een probleem? Ja. En dat om meerdere redenen. Naast de druk op het milieu, door de uitstoot van methaan en stikstof, kost de productie van vlees veel grond. Voor een kilogram rundvlees is 80 keer zoveel land nodig als voor de productie van een kilo graan. Deze ruimte is nodig voor het grazen en voor de productie van veevoer. In Brazilië is het areaal voor sojaproductie tussen 1970 en 2005 tien keer zo groot geworden. Wanneer we alleen kijken naar het eiwit dat we eten, is voor een kilo rundvleeseiwit nog altijd 8 tot 10 keer zoveel grond nodig als voor een plantaardig eiwit van soja of graan.

 

Hele wereld vlees

De wereldbevolking groeit. Als de vraag naar vlees in hetzelfde tempo blijft toenemen, dan moet rond 2040 al het productieve land in gebruik worden genomen, inclusief de huidige tropische bossen. Om te voorkomen dat natuurgebieden worden gebruikt voor de productie van voedsel, wordt vaak geopperd dat de opbrengst per hectare omhoog moet. Nu kan dat ook in verschillende delen van de wereld. Toch zal dat niet toereikend zijn om alle wereldbewoners van een steeds grotere portie vlees te voorzien.

 

We zullen onze vleesconsumptie drastisch moeten verlagen, om wereldwijd überhaupt voldoende voedsel te kunnen produceren voor alle bewoners. Op dit moment wordt 75% van de landbouwgronden gebruikt voor veeteelt (inclusief veevoerproductie) en slechts 25% voor akkerbouw. Wat als we deze cijfers eens omdraaien? Dat zou voor een aanzienlijk groter aanbod van menselijk voedsel zorgen.

 

Bewust eten

Moeten we dan helemaal stoppen met het eten van vlees? Nee, dat hoeft niet. Wel moeten we veel minder vlees eten dan we nu doen. Vaak zijn we ons nauwelijks bewust van de weg die de karbonade of het tartaartje heeft afgelegd voor het op ons bord belandt en de consequenties van vleesproductie. Wanneer we ons meer verdiepen in het verhaal achter het vlees en de samenhang met grote vraagstukken als klimaatverandering en honger, verwacht ik dat we daar bewuster mee zullen omgaan.

 

Door minder vlees te eten kan landbouwgrond dat nu wordt gebruikt voor veevoer, beschikbaar komen voor het produceren van voedsel voor de wereldbevolking. Als je vlees eet, kies dan een stuk dat is geproduceerd met zorg voor het dier en het milieu. En die andere dagen dan? Er is een wereld te ontdekken aan plantaardige producten waarmee de vleeseiwitten prima vervangen kunnen worden. Eet smakelijk!

 

Martine Vonk

Eigenaar VONK passie voor duurzaamheid, coördinator Noach Alliantie en adviseur duurzaamheid bij de EO.
Eerder gepubliceerd via Het Goede Leven.